Een boetebeding - moet dat nou?
In de arbeidsrechtpraktijk kom ik het veel tegen: een boetebeding. Het maakt bij geschillen over de gemaakte afspraken vaak het verschil. Want als je géén boetebeding afspreekt en de andere partij komt de afspraken niet na, dan wordt het bijzonder moeilijk om de schade te bewijzen en dus vergoed te krijgen. En sta je in feite met lege handen.
Toch krijg ik vaak de vraag of we dat wel moeten doen, zo’n boete opnemen.
Sfeer van vertrouwen
Dat komt door de setting waarin zo’n beding wordt overeengekomen. Bijvoorbeeld bij het aangaan van een arbeidsovereenkomst of bij het einde: in de vaststellingsovereenkomst. Partijen hebben net aan elkaar het vertrouwen uitgesproken dat zij een mooie werktoekomst voor zich zien, of na strubbelingen de afspraken kunnen maken om uit elkaar te gaan. En dan een boete zetten op gemaakte afspraken? Dat strookt niet met het wederzijdse vertrouwen dat je wilt uitspreken of de afspraak om op een goede manier uit elkaar te gaan.
Toch is het verstandig om er een gedegen beslissing over te nemen en u niet te laten leiden door het euforische momentum. Als er geen boetebeding is gekoppeld aan een concurrentiebeding of aan een geheimhoudingsverplichting, dan moet u bewijzen dat u schade hebt geleden als een afspraak wordt geschonden. U moet dus aantonen dat er een overtreding is begaan én dat u schade heeft geleden, die vergoed moet worden. U heeft dus twee wedstrijden te spelen.
Probeer maar eens te bewijzen dat u als (direct) gevolg van een overtreding van een geheimhoudingsverplichting, schade hebt geleden en hoe hoog die schade is. Dat is niet eenvoudig.
Eenvoud van afspraken
In zo’n geval werkt een boetebeding veel makkelijker - naast het afschrikwekkende effect dat er toch van uitgaat. Als er sprake is van een overtreding dan is de boete (bijvoorbeeld € 5.000 per overtreding en € 500,- voor elke dag dat deze voortduurt) direct verschuldigd en opeisbaar. U hoeft de schade niet te bewijzen. De overtreding uiteraard wel.
In deze uitspraak wordt maar weer eens duidelijk dat een geheimhoudingsbeding zonder boetebeding ervoor kan zorgen dat u met lege handen komt te staan. Óók bij een vastgestelde overtreding. Saillant detail in deze zaak: de advocaat van de werknemer overtreedt de afspraken rond geheimhouding. De rechtbank stelt daarom vast dat de werknemer, bij monde van haar advocaat, het beding heeft geschonden.